اتصال کوتاه معادل کلمه Short Circuit می‌باشد، که به شکل مخفف S/C نیز شناخته میشود.
زمانی که در یک مدار الکتریکی وضعیتی غیر عادی رخ دهد و جریان به جای عبور از مسیر اصلی و همیشگی خود، از مسیر دیگری عبور کند، اتصال کوتاه رخ می‌دهد. در واقع اتصال کوتاه یک مسیر ارتباطی ناخواسته بین دو گره با ولتاژهای مختلف، در مدار الکتریکی است.
حال اگر اتصال کوتاه را بخواهیم علمی‌تر بررسی کنیم، زمانی اتفاق می‌افتد که مداری با مقاومت پایین ایجاد میشود. در نتیجه جریان بیش از حد و به راحتی از مدار عبور می‌کند. در چنین حالتی شاهد عبور برق از کوتاه‌ترین مسیر خواهیم بود. در نهایت به این صورت اتصال کوتاه اتفاق می‌افتد. در چنین زمانی به دلیل افزایش میزان ولتاژ در مدار الکتریکی، دمای داخل مدار افزایش پیدا کرده که باعث داغ شدن سیم‌ها و حتی انفجار می‌تواند شود.
چرا اتصال کوتاه خطرناک است؟
همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد، اتصال کوتاه می‌تواند باعث خطرات گوناگونی چون آتش‌سوزی، برق گرفتگی، جراحت و حتی مرگ انسان شود. به این دلیل که جریان الکتریکی از بدن انسان که کم‌ترین مقاومت را دارد، به راحتی عبور می‌کند. و اینکه میزان انرژی و دمای بسیار بالایی که در مدار ایجاد میشود، می‌تواند به راحتی باعث ایجاد خطرات مختلفی شود.
نحوه تشخیص اتصال کوتاه
هنگامی که اتصال کوتاه رخ می‌دهد، به دلیل عبور جریان بالا با سرعت زیاد، فیوز به اصطلاح عامیانه می‌پرد و مدار را قطع می‌کند تا مانع آسیب‌های احتمالی شود. وقوع اتصال کوتاه می‌تواند ناشی از موارد زیادی باشد که در ادامه به تعدادی از آن‌ها اشاره میشود.
اتصالات سست
در هیچ مداری نباید اتصالات سیم شل وجود داشته باشد. زیرا در این صورت سیم‌های فاز و نول می‌توانند اتصال پیدا کنند و باعث اتصال کوتاه در مدار الکتریکی شوند.
عایق سیم معیوب
هنگامی که عایق سیم مدار قدیمی شده باشد و یا آسیب دیده باشد، به دلیل احتمال برقراری تماس سیم‌های داغ با سیم‌های خنثی می‌تواند باعث ایجاد اتصال کوتاه در مدار الکتریکی شود.
سیم‌کشی لوازم الکتریکی خانگی
در گذر زمان لوازم خانگی آسیب دیده یا قدیمی می‌توانند احتمال ایجاد اتصال کوتاه را افزایش دهند. اتصال کوتاه می‌تواند در پریز، سیم برق یا حتی داخل دستگاه ایجاد شود. بنابراین بهتر است دستگاه‌های الکتریکی مورد بازدید قرار بگیرند.
دلایل مکانیکی
عوامل مکانیکی مختلفی مانند برخورد حیوانات یا تجهیزات خارجی به هادی‌ها، جویدن سیم‌ها توسط حیوانات، تماس مایعات با سیم‌کشی برق، تماس سیم‌ها با پیچ‌ها یا میخ‌هایی که به دیوار زده میشود و… می‌توانند سبب وقوع اتصال کوتاه شوند.
اضافه ولتاژ ناشی از رعد و برق و صاعقه
در هنگام طوفان احتمال وقوع صاعقه افزایش پیدا می‌کند، که این موضوع می‌تواند باعث ایجاد اتصال کوتاه شود. چون در صورت وقوع اتصال کوتاه تخلیه مقدار زیاد برق ناشی از صاعقه می‌تواند خطرآفرین باشد. بنابراین بهتر است در زمان طوفان برق کمتری مصرف شود.
انواع اتصال کوتاه
اتصال کوتاه فاز به زمین
رایج‌ترین نوع اتصال کوتاه، اتصال کوتاه فاز به زمین می‌باشد و تقریبا ۸۰ درصد اتصال‌های کوتاه شبکه از این نوع می‌باشد. زمانی این نوع اتصال کوتاه رخ می‌دهد که یکی از فازها به زمین برخورد کند.
اتصال کوتاه دو فاز به هم و زمین
در این نوع اتصال کوتاه همانطور که از نام آن نیز پیداست، دو فاز به یکدیگر و زمین برخورد می‌کنند.
اتصال کوتاه دو فاز به هم
این نوع اتصال کوتاه که به اتصال فاز به فاز نیز آن را می‌شناسند. حاصل برخورد دو فاز به یکدیگر می‌باشد، و تقریبا شامل ۱۵ درصد اتصال کوتاه‌هایی میشود که اتفاق می‌افتد.
اتصال کوتاه سه فاز به هم
این نوع اتصال کوتاه را به اتصال سه فاز به نول و زمین نیز می‌شناسند. اتصال کوتاه سه فاز به هم شدیدترین حالت اتصال کوتاه می‌باشد و احتمال وقوع آن کم است. تقریبا ۵ درصد اتصال کوتاه‌هایی که رخ می‌دهد، از این نوع هستند. برخورد سه فاز با هم باعث وقوع این نوع اتصال کوتاه میشود.
برای خرید تمامی لوازم برق صنعتی میتوانید به فروشگاه پارس فانال مراجعه کنید و همچنین کلید اتوماتیک پارس فانال در این زمینه پیشنهاد میشود.
دستگاه‌های جلوگیری از اتصال کوتاه
در این بخش از مقاله اتصال کوتاه می‌خواهیم به بررسی تجهیزاتی که به کمک آن‌ها می‌توان از وقوع اتصال کوتاه جلوگیری کرد، بپردازیم.
کلید مینیاتوری
کلید مینیاتوری، یک کلید خودکار و غیرقابل تنظیم است که دو وظیفه مهم آن محافظت از مدار الکتریکی در برابر جریان بیش از حد مجاز و محافظت در برابر خطای اتصال کوتاه می‌باشد.
فیوز
بعید است که نام فیوز تا به حال به گوش شما نخورده باشد و یا آن را از نزدیک ندیده باشید. فیوزها با نام مدار‌شکن نیز شناخته می‌شوند. فیوز به زبان ساده تجهیزی است که وسیله حفاظت از وسایل برقی را زمانی که جریان غیرطبیعی جاری شود، بر عهده دارد. این تجهیز هنگامی که اتصال کوتاه رخ دهد، بلافاصله مدار را قطع می‌کند.
قطع‌کننده مدار Arc-Fault
با استفاده از این نوع قطع‌کننده‌ها می‌توان اتصال کوتاه را تشخیص داد. در واقع هنگامی که در مدار قوس الکتریکی ایجاد میشود، این دستگاه مدار را سریعا قطع می‌کند و از ایجاد سوانح احتمالی مختلف جلوگیری می‌کند.ب
اتصال کوتاه در کنتاکتور
در کنتاکتورها باید از وسایل حفاظتی استفاده کرد، تا در صورت وقوع اتصال کوتاه مدار بلافاصله قطع شود. از آنجا که بین وقوع اتصال کوتاه و قطع مدار فاصله زمانی وجود دارد، بنابراین نقش کنتاکت‌های کنتاکتور در تحمل جریان موثر می‌باشد. چون کنتاکت‌ها در صورت عدم تحمل جریان ممکن است تغییر فرم دهند و به یکدیگر جوش نخورند.
- ۰ ۰
- ۰ نظر